Insan baskalarinin ihtiyaclarini ve cikarlarini
kendilerininkinin önüne koyabilir mi Elinden gelen en
fazla iyiligi yapmak, fedakarligi da beraberinde mi
getirmek zorunda Baskalari icin yaptigimiz iyiliklerden
duydugumuz memnuniyet bu iyilikleri daha az ahlaki
kilar mi
Peter Singer, felsefe tarihinde iki yüzyili askindir önemli
bir tartisma basligi olan digerkamlik altruism
kavramina bugünden bakarak onu pratik etigin alanina
tasiyor. 1972de yazdigi Kitlik, Bolluk ve Ahlak
makalesiyle daha kavramin adi konmadan etkili
digerkamligin fikri öncülerinden olan Singer, kavrami
2000li yillarin basinda ortaya cikmaya baslayan yeni bir
hayirseverlik anlayisini tarif etmek icin kullaniyor.
Bu hayirseverlik anlayisina göre iyilik yapmak
isteyenlerin varliklarinin
kücük bir kismini hayir islerine vakfetmesi yeterli
bulunmazken, etik olarak
dogru ve mesru olan seyin kendi hayatini idame
ettirmek icin kullanilandan arta kalanin baskalarinin
yarari icin kullanilmasi oldugu savunuluyor. Bu ilke kimi
zaman, ömürleri boyunca maaslarinin yüzde 20sini
hayir islerine vermeyi taahhüt eden kisilerde hayat
bulurken, kimi zaman hic tanimadigi biri icin
böbreklerinden birini bagislamaktan kacinmayan etkili
digerkamlarin eylemlerinde pratik ve teorik sinirlarina
ulasiyor.
Princeton Üniversitesi biyoetik kürsüsü profesörü
Avustralyali filozof Peter
Singer, pratik etik, faydacilik, hayvan haklari, türcülük
alanlarinda yaptigi calismalarla taniniyor. Bu alanlarda
yirmiye yakin kitap kaleme alan Singerin Türkceye
kazandirilmis kitaplarina, TÜSEV ve KUSITHAM
isbirligiyle bir yenisini eklemis olmaktan memnuniyet
duyuyor, etkili digerkamlik üzerine yazilmis bu kaynak
kitabin okuyuculara gündelik ahlaki secimlerinde
üzerine düsünebilecekleri sorular sordurtmasini ümit
ediyoruz.